Τετάρτη 17 Ιουνίου 2009

σώματα εν καμίνω...

Νεκρός έπεσε ύστερα από επίθεση αγνώστων που δέχθηκε στις 6:20 αστυνομικός της Αντιτρομοκρατικής, που φρουρούσε γυναίκα μάρτυρα στη δίκη για τον ΕΛΑ, στον πεζόδρομο της Δημητρακοπούλου 2 στα Πατήσια. Ο αστυνομικός που βρισκόταν μέσα στο υπηρεσιακό του όχημα, φρουρούσε την Σοφία Κυριακίδου, πρώην σύζυγο του Αγγελέτου Κανά, κατηγορούμενου στην υπόθεση του ΕΛΑ. [http://www.tvxs.gr/v14355]
Ένα σημείο στίξης που χωρίζει τις φράσεις, ένα κόμμα χώριζε το ξεχασμένο όνομα -"ποια ήταν η φρουρούμενη Σοφία Κυριακίδου";- απ' την ανάκληση της μνήμης. Από την εποχή που αυτό το όνομα πρωταγωνιστούσε στα δελτία ειδήσεων και τα τηλεοπτικά παράθυρα -"πρώην σύζυγο του Αγγελέτου Κανά, κατηγορούμενου στην υπόθεση του ΕΛΑ". Δεν ξέρω ποια σχέση έχει η πραγματική Σοφία Κυριακίδου μ' εκείνο το γυναικείο στερεότυπο, μ' εκείνη την καρικατούρα απατημένης γυναίκας της ειδησεογραφίας και των σχολιαστών, μ' εκείνη την παρωχημένη γυναικεία φιγούρα που, έτσι κατασκευασμένη, θα ήταν εξίσου πιθανό να ρίξει βιτριόλι στο πρόσωπο του άντρα που την εγκατέλειψε ή να τον καταδώσει ως τρομοκράτη. Chersez la femme! Και, όπως σε κάθε ιστορία πάθους, ένας προδομένος έρωτας, μια ματαιωμένη γυναίκα έγινε ο καταλύτης. Και έτσι ξετυλίχτηκε το κουβάρι του ΕΛΑ, συλλάβανε και τον προδότη σύζυγο. Η κοινωνία, η πολιτική, οι πραγματικές ταυτότητες των ανθρώπων υποχώρησαν μπροστά στη γοητεία τού Chersez la femme και στην αναπαραστατική του ισχύ.
Αυτή την ίδια αίσθηση είχα διαβάζοντας και το βιβλίο του Χρήστου Χωμενίδη, Το σπίτι και το κελί. Σε λίγο πιο lifestyle εκδοχή, η δράση μιας ένοπλης ομάδας, με εμφανέστατη την αναφορά στην 17Ν, αντλούσε κίνητρα από ματαιωμένους ή παθιασμένους έρωτες ή τη δίψα για αίμα φανατικών ανθρώπων, με μια κοσμοπολίτικη χροιά από παλιές αγάπες για ανθρώπους ή για το χρήμα. Η ίδια δομή που ακυρώνει το κοινωνικό, τοποθετώντας σε πρώτο πλάνο το προσωπικό.
Η αναπαράσταση είναι μια πολύ διαφορετική έννοια από την αντανάκλαση, λέει ο Stuart Hall, γιατί συνεπάγεται το ενεργητικό έργο της επιλογής και της παρουσίασης, της δόμησης και της διαμόρφωσης: όχι απλά τη μετάδοση ενός προϋπάρχοντος νοήματος, αλλά το ενεργητικότερο έργο του να κάνεις τα πράγματα να παράγουν νόημα, να τα τοποθετήσεις μέσα στο κυρίαρχο πλαίσιο εννοιών και να τα στέλνεις έτσι πίσω, να μπουν «στη θέση που τους επιφυλάσσει η κοινή λογική».
Πέρασαν 6 χρόνια και 20 πυροβολισμοί μας ξανθύμισαν ότι πίσω από τις αφηγήσεις υπάρχουν πρόσωπα, θύματα πολλαπλών εκδοχών της βίας, της βίας των θεσμών ή της ανθρώπινης δράσης, της βίας των αφηγήσεων περί βίας.
Δεν θα μάθουμε ποτέ εάν ο 41χρονος αστυνομικός που δέχτηκε τις 20 σφαίρες [αριθμός μισός από τα χρόνια της ζωής του], καθισμένος στο περιπολικό και λίγο πριν χαράξει η μέρα, φοβόταν μια επίθεση ή εάν, ξενυχτώντας για να φυλάει την μάρτυρα, είχε την ίδια αίσθηση ματαιότητας που έχουν οι πρωταγωνιστές της κάθε τελειωμένης ιστορίας, οι φορείς μιας πληγής που κάπου-κάπου ματώνει σαν ανάμνηση της εποχής που ήταν ζέουσα. Γιατί αυτά τα ερωτήματα αφορούν πρόσωπα, έγκλειστα σε φυλακές, σπίτια, περιπολικά, όμηρους ασφυκτικών αφηγήσεων που κατασκευάζουν ταυτότητες. Και οι αφηγήσεις δεν έχουν μνήμη, δημιουργούν μνήμες μελλούμενες, πίσω και πέρα απ' τα πρόσωπα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου