Σάββατο 26 Ιουνίου 2010

οι νεκροί και τα μανουάλια


Τρίτος νεκρός στη φυλακή Γρεβενών και η τραγική ειρωνεία είναι ότι κατέρρευσε από παθολογικά αίτια περιμένοντας την ψυχοφαρμακευτική αγωγή του. Βρίθει καταγγελιών ο ιστοχώρος. Απ' τις συνήθεις, που εάν αλλάξεις την αναφορά στο συγκεκριμένο γεγονός, είναι ένα copy/paste της ίδιας fast food καταγγελίας παντός καιρού, τόσο που να θυμίζει το κεράκι που ανάβει το εκκλησίασμα κάθε Κυριακή στο μανουάλι, σηκώνονται και όρθιοι οι πιστοί την ώρα του Ευαγγελίου και δεν φοβούνται μην τους προσάψει κανείς έλλειψη ευλάβειας. Είναι πολλοί οι υποψήφιοι νεκροί, οι περισσότεροι με φτωχά βιογραφικά, δεν θα τους έλεγες με τίποτα "συντρόφους" ούτε και θα γινόταν σύνθημα το όνομά τους, συνήθως μάλιστα δεν το μαθαίνουμε καν. Άρρωστοι, που δεν βρέθηκε γιατρός να προλάβει τα χειρότερα, απελπισμένοι που παίζουν ρώσικη ρουλέτα καταπίνοντας αντικείμενα ή κομματιάζοντας τις σάρκες τους ή προσδοκώντας μια "ψυχοθεραπευτική αγωγή" να κατευνάσει τον πόνο μιας μίζερης ζωής, που ούτε αυτή μπορεί να τους ανήκει γιατί την ορίζουν άλλοι ή γιατί το τέλος της εξαρτάται από το εάν θα βρεθεί γιατρός την κρίσιμη ώρα και τι θα μπορεί ή τι θα ξέρει να κάνει για να τη σώσει.
Το πάσχον σώμα
Αντιγράφω για μια φορά ακόμα ένα απόσπασμα από το άρθρο του Massimo Pavarini:[1] " Ποιος, άλλωστε, θα μπορούσε ποτέ να αμφισβητήσει ότι ο πόνος της ψυχής για τη στέρηση της ελευθερίας είναι ριζικά διαφορετικός από το πόνο του σώματος για την εκδορά της σάρκας; [...] Παραθέτω από μνήμης το γιατρό των φυλακών Gonin (La santώ incarcώrώe. Medicine et conditions de vie en dώtention, 1991), ο οποίος, εστιάζοντας τη προσοχή του αποκλειστικά και μόνο στο σώμα του εγκλείστου, να πώς περιγράφει τα συμπτώματα μεταμόρφωσης των αισθήσεων της “φυλακισμένης σάρκας”: το ένα τέταρτο περίπου αυτών που μπαίνουν φυλακή, από τις πρώτες κιόλας μέρες υποφέρει από ιλίγγους· η όσφρηση, αρχικά, παρουσιάζει σύγχυση και στη συνέχεια εκμηδενίζεται στο 30% των φυλακισμένων· τους τέσσερις πρώτους μήνες, το ένα τρίτο αυτών που έρχονται από τη κατάσταση ελευθερίας παρουσιάζει επιδείνωση της όρασης και, με τον καιρό, μετατρέπονται σε “μυωπικές σκιές ” διότι το βλέμμα χάνει προοδευτικά τη λειτουργία υποστήριξης του λόγου, το μάτι δεν συντονίζεται πια με το στόμα· το 60% των εγκλείστων, τους πρώτους οκτώ μήνες, πάσχει από διαταραχές της ακοής λόγω ενοχλητικής υπερευαισθησίας· το 60%, από τις πρώτες κιόλας μέρες, πάσχει από μια αίσθηση "ατονίας”· το 28% υποφέρει από αίσθηση κρύου ακόμη και τους καλοκαιρινούς μήνες. Όμως η αδυσώπητη τεκμηρίωση του μαρτυρικού κορμιού του εγκλείστου δε σταματάει μόνο σε αυτά: τρεις παθήσεις εμφανίζονται σε υψηλά ποσοστά μεταξύ ατόμων που τους έχει στερηθεί η ελευθερία σε σχέση με ένα δείγμα ελέγχου αποτελούμενο από ελεύθερους ανθρώπους: οδοντική, δερματολογική και πεπτική. Τη στιγμή της εισόδου στη φυλακή, η πεπτική πάθηση (“ο έγκλειστος είναι ένας πεπτικός σωλήνας, ή μάλλον μια τρύπα”) εμφανίζεται αμέσως μετά την οδοντική, στον ίδιο βαθμό με τις ωτορινολαρυγγολογικές και πνευμονικές παθήσεις· έξι μήνες αργότερα οι δερματοπάθειες υποχωρούν σε αριθμό και οι ενοχλήσεις του πεπτικού σωλήνα συνοδεύονται, κατά την εξέλιξή τους, από ενοχλήσεις των αναπνευστικών οδών, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση μετά τις οδοντικές παθήσεις. Το μαρτύριο του φυλακισμένου κορμιού συνεχίζεται ακόμη. Ο Gonin μας συνοδεύει σε άλλους και βαθύτερους κύκλους της κόλασης των φυλακών: μας μιλάει για τους “καταβροχθιστές” που χρησιμοποιούν το έντερό τους σαν κρυψώνα (έχουν αφαιρεθεί χειρουργικά μέχρι και τρία κιλά διαφόρων υλικών)· για τη διαδεδομένη τάση για στόμα χωρίς δόντια, ως αποτέλεσμα, επίσης, επίμονης αίτησης των κρατουμένων για εξαγωγή των δοντιών, αντί για τη θεραπεία τους· οι άγριες προβολές στο δέρμα: ερυθήματα, εξανθήματα, εξίδρωση, αλλεργίες που συνοδεύονται από εκούσιους βασανισμούς, όπως χείλη και βλέφαρα ραμμένα με σπάγκο· βέβηλα τατουάζ· αυτο-ακρωτηριασμοί δαχτύλων και αυτιών· κίνδυνοι αυτοκτονίας και μόλυνσης από λοιμώδεις ασθένειες, όπως από το θανατηφόρο ιό του AIDS, δέκα φορές υψηλότεροι απ΄ό,τι στον ελεύθερο πληθυσμό· οπωσδήποτε δραστική μείωση της πρόγνωσης επιβίωσης για όσους βρέθηκαν πίσω από τα σίδερα για μέσο ή μεγάλο χρονικό διάστημα· τέλος, μια ισοπεδωμένη και δυσδιάγνωστη σεξουαλικότητα, μεταξύ ανικανότητας, αυνανισμού και ομοφυλοφιλίας. Στο τέλος της βασανιστικής αυτής διαδρομής μέσα και επάνω στο κορμί του έγκλειστου - για να μην μιλήσουμε για ψυχικές διαταραχές - μας έρχεται να αναφωνήσουμε “Αν αυτό είναι άνθρωπος”.
Μιας όμως και τίποτα από αυτά δεν μπορεί να περιμένει να πέσει ο καπιταλισμός, ούτε να καταργηθούν οι φυλακές με την κατάλειψη των χειμερινών ανακτόρων, ας βάλουμε λίγο νερό στο κρασί μας και τον καθρέφτη μας λίγο στην άκρη, μήπως και καταφέρουμε να δούμε την μεγάλη εικόνα, αυτήν που δεν αποτυπώνει μεμονωμένα περιστατικά αλλά συνολικά το πάσχον σώμα του εγκλεισμού. Οι κρατούμενοι δεν θέλουν να γίνουν ήρωες, κανέναν μας δεν βάλανε να σμιλέψει το προφίλ τους σύμφωνα με την ηθική και την επαναστατική αισθητική του. Μην περιγελάμε, λοιπόν, και μην απαξιώνουμε την προσφυγή στους θεσμούς, αν είναι να σωθεί έστω και μια ζωή, μας αρέσει ή δεν μας αρέσει, τη λύση θα την δώσουν κάποιοι από θέση θεσμικού ρόλου. Και για μια καλή αρχή, θα μπορούσε να μπει στη λίστα των συνθημάτων το αίτημα να μπουν γιατροί στις φυλακές, να βρεθούν κονδύλια για να προλάβουν νέους θανάτους.



[1] Μassimo Pavarini (1999), Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ “ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΛΥΤΡΩΣΗΣ”, στο Εικόνες Εγκλήματος, Πλέθρον

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου